Dirk Sparidans over zijn kijk op volleybal: "Ik wil graag zien dat het echt is"

Na een carrière van bijna twintig jaar in het topvolleybal stopte Dirk Sparidans vijf jaar geleden als speler en koos hij voor een ander pad. Uiteindelijk leidde hem dat naar Doetinchem waar hij inmiddels voor het derde seizoen hoofdcoach en -trainer van Active Living Orion is. Met de club uit Doetinchem heeft Sparidans tot nu toe een uitstekend seizoen, al weet hij inmiddels ook uit ervaring dat de balans pas aan het einde van het seizoen opgemaakt wordt. “Ik heb langs de zijlijn gestaan toen wij twee jaar geleden alles in de reguliere competitie en A-poule wonnen, maar geen prijs pakte,” zegt Sparidans daarover. Al beaamt hij ook dat het huidige seizoen meer dan voortvarend verloopt voor de Doetinchemse ploeg: “Als je naar de resultaten kijkt dan is het natuurlijk een goed seizoen. Maar er speelt zoveel meer dan alleen resultaten. Dat ziet het publiek niet, maar waar wij mee bezig zijn is de vorming van een team. Wij hebben veertien spelers, dat zijn individuele gasten. Die hebben allemaal hun eigen voorkeuren, ambities en karakters en dat is heel uiteenlopend. Je hebt de tijd nodig om de cultuur te vormen en om op het vlak van discipline afspraken met elkaar te maken en verwachtingen naar elkaar uit te spreken, zowel binnen als buiten het veld.” Sparidans heeft dan ook goed voor ogen wat hij wil zien van spelers. “Ik geloof heel erg in afspraken maken, die nakomen, je eigen motivatie mogen hebben en je eigen persoon mogen zijn. Soms gepolijst, maar soms juist ook met een scherp randje. Ik wil graag zien dat het echt is en niet een riedeltje wat we komen afdraaien.”

Eigen beeld vormen
Zijn jarenlange ervaring in de topsport hielp Sparidans ook om in te zien wat hij zelf wel en niet belangrijk vindt in het trainersvak. “Ik heb met heel veel mensen samengewerkt en mijn eigen beeld gevormd van waar ik in geloof qua cultuur. Volgens mij gaat het heel veel over cultuur en processen. Nu ik zelf mag bepalen wat ik belangrijk vind neem ik de dingen mee die ik toen al noteerde. Ik heb altijd dingen opgeschreven over wat ik goed en minder vond en wat ik zelf wellicht anders zou doen. Dat vraag ik ook van mijn spelers, om dicht bij zichzelf te blijven.” De oud-international, met ruim meer dan honderd interlands achter zijn naam, stopte al voor zijn dertigste met zijn eigen topsportcarrière. Zijn keuze om te stoppen kwam destijds als een verrassing. “Aan de ene kant had ik de ambitie als kleine jongen om met Oranje naar een groot toernooi te gaan. Dat was mijn droom en doel. Gaandeweg je leven moet je daarvoor stappen maken en uiteindelijk heb ik in 2018 het WK mogen spelen en werden we achtste van de wereld. Dat was een hoogtepunt van mijn carrière als international en als topvolleyballer. Maar ik heb uit die zomer en uit die jaren daarvoor ook een ander stuk meegenomen wat niet alleen mooi was, maar ook heel veel stress en minder leuke herinneringen met zich meebracht. Daardoor kon ik niet meer zo onbevangen genieten van het leven als topvolleyballer. Ik vond het niet leuk meer. Ik had een mooie stap kunnen maken naar de top van Frankrijk, maar ik zag gewoon heel erg op tegen het volleyballen. Toen heb ik toch de keuze gemaakt om te kiezen voor wat ik leuk vind en dat was op dat moment niet topvolleyballer zijn, terwijl ik op dat moment wel bij de top van de wereld hoorde.”

Mooie en minder mooie herinneringen
Sparidans vertelt over het WK 2018 ook dat het niet alleen positief was, ondanks de goede resultaten die op dat toernooi behaald werden. “Een oud-volleyballer zei ooit tegen mij: toen ik stopte heb ik me alleen nog de mooie momenten herinnerd. Dat is bij mij echter niet zo. Ik zie allebei de kanten nog. Ik kan me nog heel goed de emotie herinneren toen we wonnen van Brazilië op dat WK, dat was voor mij het allermooiste moment uit mijn carrière. Vooral ook om het met die jongens te doen, die eigenlijk nog steeds de basis vormen van het huidige Nederlands team. Maar ik herinner me ook nog de omgeving waar we op dat moment in werkten. Die was slecht en niet oké. Qua succes was het één van de grootste van de laatste jaren, maar dat had ook een andere kant. Dat had met cultuur te maken en met de manier van met elkaar omgaan. Dat heeft mij ook geleerd over hoe ik het zelf als hoofdtrainer en begeleider wil doen. Dat zou ik zelf nooit in mijn team willen zien.”

Het zijn allerlei lessen die Sparidans meeneemt in zijn huidige vak als trainer-coach bij Active Living Orion en ook de komende jaren in Doetinchem zal verwerken in zijn manier van training geven en coachen. Onlangs tekende hij een contract voor onbepaalde tijd bij de huidige nummer één van de A-poule. “We hebben groot vertrouwen in elkaar uitgesproken en in onze ambities, dus we hebben het contract verlengd voor onbepaalde tijd", vertelt Sparidans zelf. “De afgelopen twee jaar hebben we op allerlei vlakken grote stappen gezet en we hebben vertrouwen dat we daarin door kunnen groeien. Ik werk met goede mensen waarmee ik fijne en eerlijke gesprekken kan hebben en waarin we duidelijk tegen elkaar kunnen zijn. Hard op de inhoud en zacht op de persoon. In zo’n omgeving wil ik graag werken.”

Tijd voor een prijs
“Ik geloof heel erg in waar we nu bezig zijn en de weg die we hebben ingeslagen met de technische staf en hoe we dat tot nu toe hebben vormgegeven,” vertelt Sparidans. “Maar ik weet ook dat de wedstrijden die nu komen, zoals de bekerfinale, wedstrijden op zich zijn. Ik heb er als speler vijf gespeeld en eentje gecoacht en het zijn allemaal knotsgekke wedstrijden. We hadden twee jaar geleden acht matchpoints en toen won Lycurgus de beker. Dat zijn gewoon wedstrijden waar je niks over kan zeggen.”

Met de slotfase van de competitie in zicht weet Sparidans ook dat zijn team het nog wel moet laten zien. “Qua ontknoping in de Eredivisie is het voor mij heel duidelijk dat wij een cirkel te doorbreken hebben en we daarin met veel respect naar Dynamo en Lycurgus kijken in de performing fase. Als je naar de afgelopen twintig jaar kijkt is Orion twee keer kampioen geworden. Dus dat is 10%. Dan gaat het natuurlijk niet om wat je tot deze fase gedaan hebt. Dus het zal mooi zijn als we kampioen kunnen worden. Die kans zie ik als 10%, ondanks hoe we er nu voor staan. Dat stukje vergt ook een totaal andere skill. Dat doen ze in Apeldoorn en Groningen de laatste jaren heel goed.” Sparidans vindt het in ieder geval belangrijk dat zijn spelers de juiste houding laten zien. “Het maakt mij niet zoveel uit of het maandagochtend is of zondagmiddag tijdens een wedstrijd. Het gaat er om dat je het juiste gedrag en juiste acties laat zien. Daar geloof ik in. We moeten niet eens iets anders gaan doen in de wedstrijd dan op de training.”

Ontwikkeling
De oud-international werkt niet alleen met de top van de Eredivisie, maar ook met de toppers van de toekomst. Samen met Yannick Harskamp, eveneens oud-international, heeft Sparidans Njoi Life, waarmee de ervaren mannen een platform bieden aan jonge volleyballers en trainers om zich zowel persoonlijk als in het volleybal te ontwikkelen. “Wat wij doen is geïnspireerd op de lessen die wij geleerd hebben in onze carrière. Dat gaat dan juist niet om hoe lang je bent of hoe hard je kan slaan, maar meer over leiderschap,” vertelt Sparidans. “Op die manier probeer ik ook wat in beweging te zetten in Nederland. Om jongeren betere volleyballers en betere mensen te maken. We willen jongeren inspireren om te blijven volleyballen. Het gaat voor ons dan niet om de kinderen die op hun twaalfde al heel goed en talentvol zijn, maar misschien pas op latere leeftijd heel goed blijken te zijn en de stap naar de top kunnen maken.”

Al met al lijkt de oud-libero zichzelf op allerlei fronten te ontdekken en ontwikkelen in het trainersvak. “Ik denk dat ik steeds meer begin te snappen wat belangrijk is, waardoor ik ook mijn eigen stijl ontwikkel. Ik kijk niet zo ver vooruit, maar ik blijf ontwikkelen en daar geloof ik in. Als je dat doet dan volgen de stappen vanzelf. Ik geloof in het hier en nu, mezelf uitdagen en uit m’n comfortzone stappen. Je moet altijd blijven beseffen dat het om het team draait en niet om mij persoonlijk. Daar wil ik nog steeds veel in leren en ontwikkelen om een betere trainer en coach te worden.”